اعـتـقـاد بـه مـعـاد از اصـول خـدشـه نـاپـذیـر ادیـان الهـى اسـت و اصـولا مکاتبى که فاقد این اصـل بـاشند، الهى نیستند. در جهان بینى اسلامى؛ معاد و سراى آخرت از اهداف نهایى آفرینش شمرده شده و قرآن مجید در این باره مى فرماید: «اءفحسبتم اءنما خلقناکم عبثا واءنکم إلینا لا ترجعون؛ آیا گمان کرده اید شما را بیهوده آفریده ایم، و به سوى ما بازنمى گردید؟» سوره ی مؤ منون، آیه ی115. از ایـن آیـه چـنـیـن بـرداشـت مـى شود که ناباوران به رستاخیز به هدف زندگى انسانى دست نیافته اند و در وادى پوچ گرایى غلتیده اند. چنان که نقش ارزنده اعتقاد به معاد نیز براى مؤ منان به آن آشکار مى شود. اعـتـقـاد بـه مـعـاد ـ در شـکـل عـام آن یـعـنـى بـاور داشتن حساب و کتاب، ورود به بهشت و دوزخ، بـازگـشـت به محضر ربوبى و... ـ با همه ابعاد زندگى مؤ من عجین گشته و کمتر عملى را مى یـابـیـم که چنین پیوندى با معاد نداشته باشد. نقش سازنده معاد در ابعاد گوناگون زندگى سـبـب شـده که ادیان و مذاهب آسمانى براى تربیت افراد و اصلاح جامعه، تلاشى گسترده جهت پـرورش ایـمـان بـه مـعاد در دل مردم، به عمل آورند. به خصوص در قرآن کریم قسمت مهمى از مـسـائل تـربـیـتـى از هـمـین راه تعقیب مى شود و شگفت آور نیست که در این کتاب آسمانى در حدود 1200 آیه به مساءله معاد و خصوصیات آن پرداخته است. 

اعتقاد به مبداء و معاد 

آیه ی « إنا لله و إنا إلیه راجعون؛ ما از آن خداییم و به سوى او باز مى گردیم.» سوره ى بقرة: 156، ناظر به مبداء و معاد و بیانگر سیر خلقت بشر است .از نگاه قـرآن اعـتـقاد به معاد از لوازم و ضروریات اعتقاد به مبداء است. کسانى که خدا را باور داشته بـاشند ولى آخرت و معاد را باور نداشته باشند، در خداشناسى نقصان دارند و خدا را چنان که حـق اوست نشناخته اند و گرنه ممکن نیست خدا را آن چنان که باید، شناخت و اسما و صفات حسناى الهـى را درک کـرد ولى بـه لزوم مـعـاد نـرسـیـد. اصـولا خـداشـنـاسـى کـامـل، انـسـان را بـه تصدیق توحید، نبوت و معاد مى رساند و اگر کسى منکر یکى از این سه اصـل بـاشد، باید در خداشناسى خود تجدید نظر کند، قرآن کریم انکار توحید، نبوت یا معاد را نـاشـى از قـصـور در خـداشناسى دانسته است. در سوره حج بعد از یادآورى شرک مشرکان و اثبات ناتوانى خدایان موهومشان مى فرماید: «خدا را آن گونه که باید بشناسند، نشناختند، خداوند قوى و شکست ناپذیر است.» سوره ی حج، آیه ی74. اگـر آنان در خداشناسى رعایت حق و قدر خدا را مى کردند، تصدیق مى نمودند که خداوند باید قوى و شکست ناپذیر باشد و این خدایانى که آنان براى خداوند شریک گرفته اند، ضعیف و مـغـلوب هـسـتـنـد و نـمـى تـوانـنـد شـریـک خـدا بـاشـنـد و شـریـک شـمـردن آنـهـا باطل است.