این دو آیه توضیح مى دهند چگونه کسانى توفیق و لطف الهى را از دست داده و از راه مستقیم زندگى و سعادت دور مى افتند و ما با توجّه به این دو آیه مى توانیم معناى آیه اوّل مورد سؤال را بطور روشن بفهمیم. وقتى دو آیه اخیر را پهلوى آیه اوّل مى گذاریم، معلوم مى شود آنهایى که به مضمون آیه اوّل از هدایت پروردگار محروم مى شوند همان گنهکاران و افراد بى ایمان و ستمگرند، نه افراد دیگر.

چنان که باید توجّه داشت که بى توفیق شدن و گمراه گشتن افراد آلوده و منحرف امرى است کاملا طبیعى، سعادت هر انسانى بسته به این است که تمام نیروها و استعدادهاى مادّى و معنوى وجود خود را بطور صحیح پرورش دهد و به اصطلاح به مقام «فعلیّت» در آورد.

بهترین راه این پرورش روحى و جسمى و رسیدن به سعادت شایسته انسانى، پیروى از دستورات و تعالیمى است که خداوند به وسیله پیامبران گرامى خود به بشر عرضه داشته است. کسانى که از عمل به این تعالیم و دستورات سرپیچى مى کنند و گنهکار مى شوند از رسیدن به سعادت باز مى مانند، آنان دیگر شایستگى ندارند که لطف و توفیق الهى شامل حالشان شود و هدایت یابند، آنها استعداد پذیرش توفیق الهى را از دست مى دهند و معناى «گمراه شدن آنها در اثر گناه» که در آیات سابق اشاره شد نیز همین است.

در آیه 79 سوره نساء به این حقیقت به شکل دیگرى اشاره شده و خداوند چنین فرموده:

«... ما اَصابَکَ مِنْ حَسَنَة فَمِنَ اللهِ وَ ما اَصابَکَ مِنْ سَیِّئَة فَمِنْ نَفْسِکَ;... (آرى،) آنچه از نیکى ها به تو مى رسد از طرف خداست; و آنچه از بدى به تو مى رسد، از سوى خود تو است». در جمله دوّم تصریح شده که سرچشمه هرگونه گمراهى و کنار افتادن از راه صحیح زندگى و در نتیجه دورى از سعادت مطلوب انسانى، خود انسان و اعمال اوست.

در مورد هدایت الهى که در آیه مورد سؤال به آن اشاره شده است «و هر که را بخواهد هدایت مى کند» نیز مطلب همین طور است، منظور از هدایت همان لطف و توفیق الهى است که شامل حال بندگان خالص مى شود; این افراد هر روز استعداد و شایستگى خود را براى پذیرش توفیق الهى در اثر عمل به دستورات و تعالیم آسمانى بیشتر مى کنند و از آن سهم بیشترى مى برند.

نتیجه این که: «هدایت الهى» به معناى توفیق و کمک او بر کارهاى خیر و راه هاى نیکبختى و سعادت است و آن مخصوص کسانى است که در راه حق گام بردارند و در این راه مجاهده کنند (و الَّذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا).(1) و «ضلالت» یعنى سلب این توفیق و قطع این کمک الهى مخصوص گنهکاران و ستمگران و مسرفان و افراد بى ایمان است و گرنه خداوند بدون علّت نه کسى را هدایت مى کند و نه هدایت خود را از کسى دریغ مى دارد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. سوره عنکبوت، آیه 69.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: