يكى ديگر از حكمت‏هاى نيامدن نام على عليه‏السلام و اهل بيت عليهم‏السلام در قرآن، اين است كه در آن آياتى درباره اهل بيت عليهم‏السلام نازل شده كه بسان اشاره به نام آنان و بهتر از تصريح است، مانند آيه‏55 سوره مائده كه مى‏فرمايد: «ولى و رپرست‏شما تنها خداست و پيامبرش و افراد مؤمن‏اند. افراد مؤمنى كه نماز برپاى داشته و در حال ركوع زكات مى‏دهند.» دانشمندان شيعه و اهل سنت نقل كرده‏اند كه فقط على‏عليه‏السلام در حال ركوع انگشتر خود را به فقير داد3. در نتيجه تفاوتى نداشت كه خداوند متعال به فرمايد: «سرپرست‏شما خداوند و رسولش و على عليه‏السلام هستند، يا اين كه صفاتى را از آن حضرت نقل كند كه منحصر به فرد و تنها بر حضرت على عليه‏السلام منطبق باشد.» كسى كه به دنبال حقيقت‏باشد از هر دو گفتار يك مطلب را مى‏فهمد; با اين تفاوت كه اگر نام حضرت على عليه‏السلام به صراحت در قرآن مى‏آمد، به احتمال قريب به يقين، نااهلان به خاطر دشمنى با آن حضرت و محو و حذف نام ايشان از قرآن، در آن دست مى‏بردند; چنان كه تا مدتى تدوين احاديث پيامبر اكرم صلى‏الله‏عليه‏و آله رابه همين منظور ممنوع كردند، ولى در صورتى كه با ذكر اوصاف گفته مى‏شد ديگر افراد نااهل، دست‏به تحريف قرآن نمى‏زدند و ولايت امير مؤمنان على عليه‏السلام نيز براى حقيقت جويان روشن بود.

شيعه و اهل سنت متفقند كه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و آله فرمودند: من از ميان شما مى‏روم و دو چيز گران بها در بين شما به يادگار مى‏گذارم كه اگر به آن دو متمسك شويد، هيچ‏گاه گمراه نمى‏شويد: كتاب خدا و اهل بيتم. خداوند دانا به من خبر داده كه اين دو هيچ‏گاه از يك‏ديگر جدا نمى ‏شوند، تا در حوض كوثر بر من وارد شوند4. ولى عده‏اى در مريضى منجر به وفات پيامبر صلى‏ الله‏ عليه‏ و آله فرياد بر آوردند كه كتاب خدا ما را كافى است و اجازه ندادند وصيت پيامبر صلى ‏الله‏ عليه‏ و آله نوشته شود، چون مى‏دانستند كه مى‏ خواهد درباره اهل بيتش وصيت كند5.

پس يقين بدانيد كه اگر حتى در يكصد آيه به صراحت نام حضرت على عليه‏السلام مى‏آمد، اين عده آن آيات را از قرآن حذف كرده، مى‏گفتند: بقيه قرآن ما را كافى است و مردم نادان هم دم بر نمى‏آوردند; چنان كه به حضرت على عليه‏السلام و حضرت زهرا عليهاالسلام آن همه آزار رساندند و مردم چيزى نگفتند. وانگهى در زمان خليفه اول و دوم، كه صدها روايت از پيامبر صلى ‏الله‏ عليه ‏و آله را جمع آورى كرده و همه را سوزاندند6; بعيد نبود كه جهت مطامع دنيايى خود، بسيارى از آيات قرآن را نيز بسوزانند، افزون بر آن چه گذشت‏ حكمتهاى ديگرى نيز در نيامدن نام اهل بيت عليهم ‏السلام در قرآن هست كه بيان همه آن‏ها در اين مختصر نمى‏ گنجد.

در قرآن آياتى وجود دارد كه به گفته شيعه و سنى درباره امامت و ولايت و عصمت ائمه عليهم السلام نازل شده است. از آن جمله مى‏توان به آيات زير اشاره كرد:

1. آيه اولى الامر كه مى‏فرمايد: «يا ايها الذين آمنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولى الامر منكم‏7; اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، از خدا و پيامبر و اولياى امر خود اطاعت كنيد.»

2. آيه تبليغ كه مى‏فرمايد: «يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته‏» 8; اى پيامبر آن‏چه را از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده، ابلاغ كن و اگر (ابلاغ) نكنى، پيامش را نرسانده‏اى.

3. آيه ولايت كه مى‏فرمايد: «انما وليكم الله و رسوله و الذين آمنوا الذين يقيمون الصلوة و يؤتون الزكوة و هم راكعون‏» 9; جز اين نيست كه ولى شما خداست و رسول او و مؤمنانى كه نماز مى‏خوانند و هم‏چنان كه در ركوعند، انفاق مى‏كنند.

در قرآن كريم آيات زيادى هست كه (در روايات معصومين عليهم‏السلام) به حضرت ولى عصر عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف و ظهور آن حضرت تفسير يا تاويل شده است.

پرسش: نشانه‏هاى ظهور حضرت مهدى عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف در قرآن چگونه است؟ غلامحسين غلامى، كلاله

پاسخ: برخى از محققان بيش از دويست آيه قرآن در شان و قيام حضرت مهدى عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف نقل كرده‏اند. برخى از آيات عبارتند از: هود، آيه 86; بقره، آيه 2و3; نساء، آيه 56; اعراف، آيه 128; توبه، آيه 23; قصص، آيه 5 و نور، آيه 1055.

در مورد نشانه‏هاى ظهور آن حضرت بايد به رواياتى در اين زمينه مراجعه شود كه طبق آن‏ها برخى از آيات قرآن، اشاره به اين نشانه‏ها دارد كه از جمله آن هاست:

1. خروج سفيانى: طبق روايات فراوانى كه از طريق شيعه و اهل سنت نقل شده، آيه 51 سوره سبا تطبيق بر خروج سفيانى شده است: «و لو ترى اذفزعوا فلا فوت و اخذوا من مكان قريب‏» ; اى كاش مى‏ديدى هنگامى را كه (كافران) وحشت زده‏اند (آن جا كه راه) گريزى نمانده است و از جايى نزديك گرفتار آمده‏اند. سفيانى و لشگرش در آستانه قيام حضرت مهدى عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف بر ضد طرفداران حق خروج مى‏كنند كه آن‏ها به هنگام حركت‏به سوى مكه، به قصد تسخير آن، در صحرا گرفتار مى‏شوند و هلاك مى‏گردند11.

2. طبق فرمايش پيامبر اكرم در آستانه ظهور آن حضرت، مردم تابع شهوت‏ها و هواهاى نفسانى خود مى‏شوند و نماز را ضايع مى‏كنند. پيامبر گرامى در اين‏باره به آيه 59 سوره مريم استناد مى‏كنند: «سپس كسانى جانشين اينان شدند كه نماز را ضايع گذاشتند و پيرو شهوات گرديدند و به زودى به غى (وادى در جهنم) خواهند افتاد.

3. حضرت صادق عليه‏السلام مى‏فرمايد: در آستانه ظهور آن حضرت، گرانى، كساد تجارت، گرسنگى و...بر جامعه مستولى خواهد شد و آيه 155 سوره بقره را در اين زمينه به عنوان شاهد نقل مى‏كنند: «البته شما را به اندكى ترس و گرسنگى و بى‏نوايى و بيمارى و نقصان در محصول مى‏آزماييم و شكيبايان را بشارت ده‏» .

4. آمده است كه حضرت مهدى عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف هنگام ظهور بر خانه كعبه تكيه داده و آيه 86 سوره هود را تلاوت مى‏كنند: «بقيت الله خير لكم ان كنتم مؤمنين و ما انا عليكم بحفيظ‏» .

5. امام جعفر صادق عليه‏السلام مى‏فرمايند: 313 يار حضرت، بعد از ظهور با ايشان بيعت مى‏كنند و آيه 148 سوره بقره به آن دلالت دارد. «فاستبقوا الخيرات اين ما تكونوا يات بكم الله‏جميعا» 12.

پرسش: حضرت محمد صلى‏الله عليه و آله با چه شعارى از غار حرا آمدند؟ و آيا توحيد شعار اصلى همه پيامبران بود؟ چرا؟

مجتبى اصغرى كريمى - بابل

پاسخ: هدف اصلى پيامبر صلى‏ الله عليه‏ و آله دعوت به توحيد و دورى از شرك بود; چنان كه معروف است، شعار ايشان اين بود: «قولوا لا اله الا الله تفلحوا» 13. در قرآن مجيد هدف اصلى ارسال پيامبران، اجراى دو امر است; يعنى همه تعليمات و فعاليت‏هاى پيامبران مقدمه‏اى براى اين دو حكم است. 1. توحيد نظرى‏14 (شناختن خدا ونزديك شدن به او) 2.توحيد اجتماعى 15 (برقرارى عدل و قسط در جامعه بشرى) . شهيد مطهرى رحمه الله در تبيين و جاى‏گاه اين دو مى‏فرمايد: «هدف و شعار اصلى، شناختن خدا و نزديك شدن به اوست; توحيد اجتماعى، مقدمه و وسيله وصول به اين هدف عالى است، زيرا در جهان بينى توحيدى جهان ماهيت «از اويى‏» دارد و به سوى «اويى‏» دارد از اين رو كمال انسان در رفتن به سوى او و نزديك شدن به اوست. انسان از يك امتياز خاص بهره‏مند است و آن اين كه به حكم «نفخت فيه من روحى‏» واقعيتش خدايى است. فطرت بشر خداجويانه است; از اين رو سعادت، كمال، نجات، خير و صلاح و فلاحش در معرفت‏خدا و پرستش و پيمودن بساط قرب اوست.16»

پرسش: چرا مقام حضرت على عليه السلام از يكصد و بيست و چهار هزار پيامبر خدا، به جز حضرت محمد صلى‏ الله عليه‏ و آله‏ وسلم بالاتر است؟

محمد ملايى - قم

پاسخ: دليل اين مطلب را در آيات و روايات بسيارى مى ‏توان يافت كه در فضايل آن حضرت بيان شده است:

الف) از امام صادق عليه‏السلام نقل شده است: خداوند در باره حضرت موسى على نبيناو آله‏ عليه‏السلام فرمود:

«و كتبنا له فى الالواح من كل شى‏ء...» 17; و براى او در الواح (تورات) از هر موضوع ، پند و اندرز نوشتيم...ونفرمود: همه چيزو همه موضوعات، هم چنين در باره حضرت عيسى على نبيناو آله و عليه‏السلام فرمود: «... ولابين لكم بعض الذى تختلفون فيه...» 18; آمدم تا برخى از آن‏چه را كه در آن اختلاف داريد، روشن كنم...

اما در شان على عليه السلام فرموده است: «..و من عنده علم الكتب...» 19; وكسى كه علم كتاب نزد اوست...و نيز درباره آن كتاب فرمود: «...لا رطب و لا يابس الا فى كتب مبين‏» 20. هيچ‏تر و خشكى نيست، مگر اين كه در كتابى روشن ثبت است. بنابر اين تفاوت على عليه‏السلام با آن پيامبران در اين است كه آن‏ها تنها بر بخشى از مسائل آگاهى داشتند، اما على عليه السلام از هر ترو خشكى (همه چيز) آگاه است.21

ب) جابربن عبدالله انصارى گويد: پيامبر صلى الله عليه و آله پرسيدند: كدام يك از برادران برترند؟

گفتم: پيامبران، حضرت فرمودند: من برترين ايشان هستم و على بن ابى طالب عليه السلام نيزمحبوب‏ترين ايشان نزد من است و از پيامبران برتر است، پس هرآن كس كه گويد: پيامبران از على عليه السلام بهترند، رتبه مرا پايين‏تر از ساير پيامبران قرار داده است ; در حالى كه من على عليه السلام را برادر خود قرار داده‏ام چون از فضل او آگاهم و اين چيزى است كه پروردگارم مرا بدان فرمان داده است .22

ج) از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده است: هر كس بخواهد به آدم در دانشش، نوح در تقوايش، ابراهيم در بردبارى‏اش و موسى در هيبتش و به عيسى در عبادتش بنگرد پس به على بن ابى طالب بنگرد. (كه همه صفاتى كه به صورت پراكنده در آن پيامبران وجود دارد، در على عليه‏السلام يك جا جمع است و او از همه ايشان برتر است) .23

پى ‏نوشت‏ها:

1. نساء، آيه 59.

2. ر.ك: غاية المرام، محدث بحرينى، ص‏265، چاپ سنگى، حديث‏سوم، باب‏59، فصل دوم از مقصد دوم.

3. ر.ك: پيام قرآن، آيت الله مكارم شيرازى، ج‏9، ص 201- 213، انتشارات مدرسه اميرالمؤمنين عليه‏السلام.

4. تنها در غاية‏المرام، (ص‏211- 235) 82 منبع از اهل سنت و 39 منبع از شيعه آمده است كه اين حديث را نقل كرده ‏اند.

5. سيد عبدالحسين شرف‏الدين، اجتهاد در مقابل نص، ترجمه على دوانى (نشر كتابخانه بزرگ اسلامى) ص‏167- 181.

6. ر.ك: همان، اجتهاد در مقابل نص، ص‏156- 162.

7. نساء، آيه 59.

8. مائده، آيه 67.

9. همان، آيه 55.

10. براى اطلاع بيش‏تر ر.ك: قاضى نورالله شوشترى; احقاق الحق، مرحوم سيدبحرانى، غاية‏المرام و آية الله صافى گلپايگانى، امامت و مهدويت.

11. مكارم شيرازى و ديگران، ر.ك: تفسير نمونه، (ج‏18، دارالكتب الاسلامية)، ص‏103.

12. ر.ك: آية الله صافى گلپايگانى، منتخب الاثر فى الامام الثانى عشر، باب نشانه‏هاى ظهور، (انتشارات حضرت معصومه عليهاالسلام) .

13. بحارالانوار، ج‏18، ص‏943، دار احياء التراث العربى.

14. احزاب، آيه 45 و 46.

15. حديد، آيه 25.

16. حجر، آيه 29.

17. شهيد مطهرى، مجموعه آثار، ج‏2، ص‏177، انتشارات صدرا.

18. اعراف ، آيه 145.

19. زخرف، آيه 63.

20. رعد، آيه 43.

21. انعام، آيه 59.

22. ر.ك: على بن يونس نبطى بياضى‏الصراط المستقيم، ج 1كتابخانه حيدريه نجف‏ص 210- 214.

23. ر.ك: سيد شرف الدين استر آبادى تاويل الآيات الظاهره، (مؤسسه انتشارات اسلامى) ص 548.

24. ر.ك: همان ; اصول كافى، كلينى، ج 1، (دارالكتب‏الاسلاميه) براى آگاهى بيشتر ر.ك: همان الصراط المستقيم، ج 2 ص 237، شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحديدج 7، كتابخانه آيه‏الله مرعشى، علامه مجلسى بحارالانوارص 220; (مؤسسه الوفاء) ص 635 و ج 39، ص 36- 38.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: