و عنه عليه السلام : لا حد على الاطفال ولكن يؤ دبون ادبا بليغا.(99) )و نيز فرموده است : حدود شرعى درباره اطفال بزهكار جارى نمى گردد، ولى بايد مجازات تاءديبى شوند.

رشد سريع و همه جانبه

بلوغ به منزله ولادت تازه اى است كه كودك را از محيط محدود طفوليت به دنياى وسيع و نيرومند جوانى منتقل مى كند. گرچه نوزادان از روز اول ولادت همواره در راه رشد و نمو هستند و استعدادهاى تكاملى آنان يكى پس از ديگرى به فعليت مى رسند، ولى بزرگ ترين و سريع ترين رشد همه جانبه بشر، در ولادت دوم ، يعنى دوران بلوغ است . بلوغ تمام ذخاير پنهانى انسان را ظاهر مى كند و به همه قابليت ها جامه عمل مى پوشد.

مجموع تطورات طبيعى ولادت دوم را مى توان در سه فصل خلاصه كرد: بلوغ ، رشد و جوانى .

گرچه مسئله بلوغ و تحولات ناشيه از آن ، يكى از مسائل زيست شناسى است و بحث و تحقيقش در صلاحيت دانشمندان حيات شناس است ، ولى از اين نظر كه دوران بلوغ ، ايام بيدار شدن عواطف و شكفته شدن احساسات است و نوجوانان تازه بالغ از جهت اخلاقى و روانى ، وضعى مخصوص به خود دارند؛ به اين جهت ، مسئله بلوغ در علوم روانى و تربيتى نيز مورد كمال توجه قرار گرفته است .

دانشمندان طبيعى درباره بلوغ از جهت زيست شناسى بحث و گفت و گو مى كنند و علماى روان شناس و اخلاق ، آن را از نظر روانى و تربيتى مورد مطالعه و دقت قرار مى دهند: